Zespół Poklasztorny Franciszkanów w Śremie to jeden z najcenniejszych zabytków sakralnych Wielkopolski. Ten barokowy kompleks, położony przy ulicy Poznańskiej, powstał na przełomie XVII i XVIII wieku i do dziś zachwyca swoją monumentalną architekturą oraz bogatym wystrojem wnętrz. Historia tego miejsca sięga XIII wieku, kiedy to książę Bolesław Pobożny wraz z żoną Jolentą sprowadzili do Śremu zakon franciszkanów.
Historia kompleksu
Obecny zespół klasztorny został wzniesiony przy wykorzystaniu murów starszej świątyni z I połowy XVII wieku, której fundatorem był król Zygmunt III Waza. Kompleks otoczony jest wysokim murem z dwiema charakterystycznymi barokowymi bramami pochodzącymi z 1770 roku. Na murze znajdują się również barokowe figury św. Franciszka i św. Antoniego, które dodają miejscu wyjątkowego charakteru.
Architektura i wyposażenie
Kościół pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Marii Panny stanowi główny element kompleksu. Jest to świątynia trzynawowa, halowa, z węższym i starszym prezbiterium. Wnętrze nawy przykryte jest efektownym sklepieniem żeglastym, natomiast prezbiterium zdobi sklepienie kolebkowe z lunetami i późnorenesansową sztukaterią.
Wystrój wnętrza
Wyposażenie kościoła reprezentuje style barokowy i rokokowy, charakterystyczne dla franciszkańskich świątyń. W ołtarzu głównym znajduje się XVIII-wieczny obraz przedstawiający Adorację Matki Boskiej z Dzieciątkiem przez dwóch franciszkanów. Szczególną uwagę zwraca unikalna ambona z 1817 roku, wykonana w formie łodzi św. Piotra z rozpiętym żaglem – jest to jeden z najciekawszych elementów wystroju świątyni.
Klasztor i wirydarz
Zabudowania klasztorne, nieco starsze od kościoła, składają się z trzech skrzydeł otaczających kwadratowy wirydarz przylegający do kościoła. Architektura klasztoru zachowała swój oryginalny charakter, a korytarze klasztorne zdobią zabytkowe obrazy i rzeźby.
Informacje praktyczne: – Zwiedzanie kościoła możliwe jest codziennie przed i po mszach świętych – Wstęp jest bezpłatny – Dojazd: kompleks znajduje się przy ul. Poznańskiej, 10 minut spacerem od śremskiego rynku – Parking dostępny jest przy ulicy Franciszkańskiej – Fotografowanie wnętrz jest dozwolone, ale bez użycia lampy błyskowej
Legendy i ciekawostki
Z klasztorem wiąże się intrygująca legenda o zamurowanym zakonniku, który według podań został ukarany za kradzież klasztornych kosztowności i oddanie ich Szwedom. Ponadto, według miejscowych przekazów, pod klasztorem miały istnieć tajemnicze podziemne korytarze prowadzące pod Wartą.
Podsumowanie
Zespół Poklasztorny Franciszkanów w Śremie to nie tylko zabytek architektury sakralnej, ale również świadek burzliwej historii miasta i regionu. Jego mury pamiętają zarówno czasy świetności, jak i okresy wojen i zniszczeń. Dziś kompleks stanowi nie tylko miejsce kultu religijnego, ale również ważny punkt na mapie turystycznej Wielkopolski, przyciągając miłośników historii, architektury i sztuki sakralnej.